Teknolojinin içselleştirilmesinin iktisadi büyüme üzerine etkileri: Türkiye ve Güney Kore karşılaştırmalı analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sena Göncüler

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Dilek Demirbaş

Özet:

Önerilen tez çalışması, temelinde; teknolojik gelişimin ülkelerin kalkınma süreçleri üzerine etkisini ve bu etkinin iktisadi gelişim açısından kritik bir yeri olup olmadığını araştırma amacı gütmektedir. [MOU1] Bu amaç doğrultusunda, çalışmanın araştırma sorusunun temel çerçevesi ; teknolojiyi içselleştiren kalkınma politikaları izleyen ülkelerin diğerlerine göre daha yüksek oranda gelişip gelişmedikleri üzerinedir. Bunun anlaşılabilmesi için seçilen 2 örnek ülke Türkiye ve Güney Kore’dir. II. Dünya Savaşı sonrası Türkiye’den belirgin şekilde daha fakir olan Güney Kore’nin, teknoloji yoğun büyüme modellerine dayanan kalkınma politikaları ile günümüzde çok daha zengin bir ülke konumuna gelmesi; bu iki ülkenin örnek olarak seçilmesinin temel sebebidir.

Çalışmanın I. bölümünde teknolojiyi modele dahil eden içsel büyüme literatürü üzerinden gidilecektir. I. bölüm kapsamında öncelikle “Geleneksel Büyüme Modelleri”’ne kısaca yer verilecektir. Ardından büyüme literatürünün mihenk taşlarından sayılan “Harrod-Domar Büyüme Modeli” ve neo-klasik büyümenin temeli olan “Solow Büyüme Modeli” açıklanacaktır. Bölümün son ve en önemli kısmı ise “İçsel (Teknoloji Yoğun) Büyüme Modelleri”’ne ayrılacaktır. Bu kısımda Romer, Lucas, Rebelo, Barro, Grossman, Helpman, Aghion ve Howitt gibi önemli iktisatçıların içsel büyüme modelleri çalışmaya dahil edilecektir.

II. bölümde Türkiye ve Güney Kore’nin teknolojik gelişim ve kalkınma süreçlerine yer verilerek bu iki ülke arasında temel farklılıkların nedenleri ve gelinen nokta anlaşılmaya çalışılacaktır. Bunun için öncelikle bu iki ülkede teknolojinin ekonomi politikalarındaki yeri araştırılacaktır. Sonrasında 2 ülkede de uygulanan iktisadi kalkınma politikaları çalışmaya eklenecektir. Yine bu bölüm kapsamında “Sosyal Gelişim Endeksi” gibi kalkınma ölçütlerine yer verilerek güncel durumun gözlemlenmesi planlanmaktadır.  Bölüm sonunda ise literatürde teknolojinin içselleştirilmesi alt başlığıyla Türkiye-Güney Kore özelinde ve ayrıca diğer ülkeler için yapılmış benzer çalışmalar incelenerek ekonometrik analiz öncesi kısa bir literatür bölümü daha oluşturulacaktır.

III.  ve son bölümde ise öncelikle veri setleri oluşturulup model kurulacaktır. Bunun ardından Türkiye ve Güney Kore için panel veri analizi yapılarak temel araştırma sorusu cevaplanmaya çalışılacaktır. Ekonometrik analiz tamamlandığında bulgular yorumlanacak ve bunlardan yola çıkarak sözel olarak Türkiye ve Güney Kore karşılaştırma sonuçları açıklanacaktır.