Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Antropoloji, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mehmet Atakan Alkan
Danışman: Güldem Büyüksaraç
Özet:
Bu tez, dijital kamusal alan, yönetimsellik, biyopolitika ve nekropolitika kavramlarını bir çerçeve olarak ele alarak, 2022 yılında sokak hayvanları meselesinin Türkiye’de toplumsal ve yasal bir dönüşüm yaratmasını incelemeyi amaçlamaktadır. Dijital kamusal alan, Habermas’ın eleştirel ve rasyonel tartışma alanından farklılaşarak, anonimlik, hızlı bilgi akışı ve algoritmik manipülasyon gibi nitelikleriyle dikkat çekmektedir. Bu alan, bireylerin coğrafi ve sosyal sınırları aşarak fikirlerini geniş kitlelere ulaştırmalarına olanak sağlamaktadır. Yanı sıra, iktidarın bireyleri yönlendirerek toplumsal düzeni yeniden inşa etme süreçlerini hızlandıran bir yönetimsellik aracı olarak da işlev görmektedir. Dijital kamusal alanın dinamikleri, yaşamın düzenlenmesi ve optimize edilmesi adına geliştirilen biyopolitik müdahalelerin toplum nezdinde meşrulaştırılmasını kolaylaştırmaktadır. Bunun yanı sıra, bu alan üzerinden hangi yaşamların değerli kabul edilip korunacağına ve hangilerinin dışlanarak ölüme terk edilebileceğine dair nekropolitik kararların makulleştirilmesi ve uygulanması yönünde toplumsal rıza üretilmektedir. Böylece dijital kamusal alan, hem bireylerin katılımını sağlamak hem de toplumsal yaşamın kontrol ve düzenlenmesine yönelik iktidar pratiklerini hayata geçirmek için etkili bir mekanizma haline gelmektedir.
Bu çerçevede tez, sokak hayvanları tartışmaları bağlamında, dijital kamusal alan üzerinden geniş kitlelere ulaşan ve yasal düzenlemelere kadar uzanan süreci inceleyecektir. Araştırmada, sosyal medya platformlarında yapılan tartışmalar söylem analizi yöntemiyle ele alınacak, bu tartışmaların yasal düzenlemeler de dahil olmak üzere kent alanındaki etkileri değerlendirilecektir. Ayrıca, bireylerin bu süreçlere dair algı ve görüşlerini anlamak üzere mülakatlar gerçekleştirilecektir. Sosyal medya üzerine söylem analizi ile hangi argümanların ve söylem parçalarının anlamlı örüntüler oluşturduğunun dökümü yapılacaktır. Anonimlik imkanı ve fiziksel yerine sanal etkileşimin bu söylemlere etkisi, mülakatlarda alınan cevaplarla kıyaslanarak tespit edilmeye çalışılacaktır.