Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Gazetecilik Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Samet Yerköy
Danışman: Belkıs Ulusoy Nalcıoğlu
Özet:
Komünizmin ideolojik bağlarının 1991
yılında sona ermesi ve SSCB’nin çöküşüyle beraber yeniden dönüşüme giren Rusya
Federasyonu’nda komünist ideolojinin yerine yeni bir ideoloji arayışı
başlamıştır. Bu arayış devam ederken, 2000 yılında eski KGB üst düzey ajanı
olan Vladimir Putin ülkenin başına gelmiş ve muhafazakar tabanın etkisiyle
Rusya’da geleneğe yeniden dönüşü başlatmıştır. Geleneğe dönüş ise Rusya’nın bin
yıllık devlet geleneği olan ve komünizm döneminde nispeten sekteye uğrayan
Velikorus ideolojisinin yeniden görünür kılınarak benimsenmesidir. Rusya’nın
yeni nesil muhafazakar lideri olan Putin, komünizm ideolojisini geri plana
atarak milliyetçi ideolojiyi hem devlet içinde hem de halk arasında
yerleştirmektedir. Velikorus ideasıyla, komünizm döneminde yasaklanan din
olgusunun yeniden yükseltilerek Rusya toplumunun maneviyatının güçlendirilmesi
hedeflenmekte, aynı zamanda zayıflayan aile kurumu yüceltilerek demografik
artışın gerçekleşmesi planlanmaktadır.
Çalışmada,
Rus Çarı I. Petro’nun planı olarak kabul gören ve “Büyük Rusya” anlamına gelen
“Velikorus” ideolojisinin, 2000 yılından beri Devlet Başkanlığı görevini
yürüten Putin tarafından sosyal medyadaki tezahürü incelenecektir. Rusya
Federasyonu Devlet Başkanlığı’nın Twitter resmi hesabının incelenmesiyle
“Velikorus” ideasının yeniden üretimine ilişkin metinler tespit edilerek
eleştirel söylem analizine tabi tutulacaktır. Çalışmada amaç, eski Sovyetler
Birliği ve daha öncesinde Çarlık Rusya’nın yayılmış olduğu coğrafi saha
üzerinde bugünkü Rusya Federasyonu’nun yeniden kültürel ve iktisadi
hegemonyasını temin etme arzusuyla amaca hizmet edecek ideolojik üretimini
yapılacak araştırma ile ortaya koymaktır.