Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Tarihi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEDA ÖZEN
Danışman: Ömer Kul
Özet:
HARİÇTE VE DÂHİLDE
DOĞU TÜRKİSTAN (1955-1990)
Seda ÖZEN
Kadim Türk İslâm yurdu Doğu Türkistan, 1949 yılında Komünist Çin işgaline uğramış, bu tarihten itibaren yeni bir teşkilatlanmaya gidilerek 1955 yılında Xin-Jiang Uygur Özerk Bölgesi olarak ilan edilmiştir. 1955’ten 1989 yılı Tianenmen olaylarına kadar Komünist Çin hükümetleri tarafından dünyadan soyutlanarak idare edilmiştir. Kültür Devrimi/Büyük Proleter Kültür İhtilali (1966-1976) sırasında Çin Komünist Partisi dışarıya kendisini kapatmış, Doğu Türkistan dünyadan tamamen tecrit edilmiştir. Bu dönemin ardından gelen yumuşama dönemi ile Çin, dünya kamuoyuna karşı imajını düzeltmeye çalışmıştır. Doğu Türkistan için dışarıda ise yaşananları dünya kamuoyuna duyurabilmek için birtakım faaliyetler yapılmıştır. Doğu Türkistan’da yaşanan olumsuzlukları dünya kamuoyuna duyurabilmek ve kamuoyu oluşturmak amacıyla sivil toplum teşkilatları kurulmuş, ulusal ve uluslararası toplantılar düzenlenmiş, basın-yayın faaliyetlerinde bulunulmuştur. Bu çalışmada Doğu Türkistan’la ilgili 1949 sonrası Doğu Türkistan’da ve Doğu Türkistan dışında yapılan faaliyet konuları kronolojik olarak değerlendirilmiştir. 1955-1990 tarihleri arasında Doğu Türkistan, hariçte ve dâhilde olmak üzere iki ana başlık altında düzenli bir çalışma olarak sunulmuş; araştırmanın ilk aşamasında alan araştırması yapılmış, elde edilen bilgi ve belgeler değerlendirilmiştir. İkinci aşamada elde edilen ve hazırlanan kaynakların yazımı ile tez çalışması tamamlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Doğu Türkistan, Xinjiang, Uygur, Xin-Jiang Uygur
Özerk Bölgesi, Çin Komünist Partisi, Kültür Devrimi, Proleter Kültür İhtilali