Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ali Emre Kürklü
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Engin Beksaç
Eş Danışman: Hasan Hüseyin Esenoğlu
Özet:
Antik Ege (Yunanistan ve Batı Anadolu) coğrafyası içinde bulunan kehanet merkezleri tezin
kapsamını ve amacını oluşturmaktadır. Bu açıdan bakıldığında; Antik Yunanistan’daki en
önemli kehanet merkezleri: Dodona, Delphi’dir. Antik Batı Anadolu’daki en önemli kehanet
merkezleri: Didyma, Klaros, Smintheion ve Hierapolis’dir. Tez kapsamında bu kehanet
merkezleri araştırılacaktır. Kehanet inancının Grek tarihinde (MÖ 756-31) ve Ege
coğrafyasında kültürel açıdan bıraktığı izler incelenmiş ve derlenmiştir.
“Kâhinlik - Kehanet”, çok eski uygarlıklardan beri var olan bir uzmanlık alanı olup, kısaca,
“meydana gelecek olayları ilahi divinasyon yani Tanrı’nın bedene girip, o beden aracılığı ile
konuşarak gelecek hakkında bilgi vermesi.” olarak tanımlayabiliriz. Eski uygarlıklar içinde
kâhinlik çalışmalarına önem vermemiş bir uygarlık yok gibidir. Antik Çağlar’da birçok
toplumda kehanet inancı bulunuyordu. “Kehanet” inancı, birbirleri arasında farklılıklar bulunsa
da Mısır, Hitit, Roma vs. gibi kültürlerde de önemli bir yere sahip oldu. Ancak hiç biri Grek
(Antik Yunan)’daki kadar kurumsallaşmış değildi. Kâhinlik uygulamaları içinde en bilineni,
Grek kültüründe dünyanın merkezi olarak kabul edilen Delphi Kehanet Merkezinde
yapılmaktaydı. Bu uygulama; Tanrı Apollon’un bakire kızlar (Pythia) aracılığıyla konuşarak
geleceğe dair sorulara cevap vermesidir. Grekler’de kâhinlik çalışmaları özellikle Apollon
tapınaklarının bulunduğu kehanet merkezlerinde yoğunluk kazanmıştı. Delphi de Tanrı
Apollon’a ait kehanet merkezlerinden yalnıca biriydi. Ancak literatürde Grek coğrafyasındaki
ilk kehanet merkezi Zeus’a adanmış olan Dodona’dır. Tezin önemi Antik Ege’de kehanet
merkezlerini inceleyerek Anadolu ve Ege tarihine ışık tutmaktır.