Yeni Mezunların Benlik Değerlendirmelerinin İş Bulma, İş Arama ve İşlerine İntibak Etmeleriyle İlişkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Fakültesi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Levent Öncel

Danışman: Mustafa Büte

Özet:

Yeni Mezunların Kişilik Özelliklerinin İşlerine Uyum Sağlamalarıyla İlişkisi. Temel Benlik Değerlendirmelerinin Aracılık Rolü

Levent Öncel

Haziran 2020,

260 Sayfa

Bu çalışma yeni mezunların kişilik özelliklerinin işlerine uyum sağlamalarıyla ilişkisini ve dışa dönüklük kişilik boyutunun kariyer sonuç ve tutumlarıyla ilişkisinde temel benlik değerlendirmelerinin aracılık rolünü incelemiştir. Yeni mezunların işlerine uyum sağlamasını incelemek ve hangi kişilik özelliklerinin olumlu iş sonuçları ve kariyer tutumlarıyla ilişkili olduğunu tespit etmek amacıyla oluşturulan araştırmada yeni mezun bireyleri 7 yıl arayla izleyen 2 aşamalı boylamsal bir tasarım kullanılmıştır. Birinci aşamada yeni mezunların kişilik özelliklerini belirlemek amacıyla mezuniyetlerinden bir ay önce kariyer uyum yetenekleri, temel benlik değerlendirmeleri, beş faktör kişilik özellikleri, proaktif kişilik, gelecek zaman yönelimi, genel öz yeterlilik, benlik saygısı, içsel denetim odağı ölçülmüş, ikinci aşamada bireylerin iş arama süreleri, iş arama stratejileri, işe ve iş örgütlerine öznel uyumları, işlerine duygusal taahhütleri, iş memnuniyetleri, işten ayrılma niyetleri, finansal güçlük algıları ve yaşam memnuniyetleri ölçülmüştür. Sonuçlar her bir kişilik özelliğinin bir iş sonucu ve kariyer tutumuyla ilişkili olduğunu göstermiştir. Bireylerin yaşamlarında karşılaştıkları görev ve zorlukları ele alma yeteneğine sahip oldukları, yaşamlarının kendi kontrollerinde olduğu ve kendilerinin değerli olduğuna inanma olarak tanımlanan temel benlik değerlendirmelerinin iş sonuçları ve kariyer tutumlarıyla en güçlü ilişkiye sahip kişilik kavramı olduğu bulunmuştur. Ayrıca araştırmamızda beş faktör kişilik özelliklerinden dışa dönüklük boyutunun iş sonuçları ve kariyer tutumlarıyla güçlü ilişkisinde temel benlik değerlendirmelerinin tam aracılık ettiği bulunmuştur.