PEDİATRİK HEMATO- ONKOLOJİK MALİGNİTE, APLASTİK ANEMİ VE KONJENİTAL NÖTROPENİ TANILI HASTALARDA VİRAL SOLUNUM PANELİ İNCELEMESİ


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Leyla Valiyeva

Danışman: Deniz Tuğcu

Özet:

Giri: Pediatrik yagrubu Hematolojik malignite ve onkolojik hastalık tanılı çocuklarda respiartuar virüsler önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir.

Amaç: Bu çalışmada pediatrik yaş grubu hemato-onkolojik Malignite, Aplastik Anemi ve Konjenital Nötropeni tanılı hastalarda solunum yolu virüsleri enfeksiyon oranının belirlenmesi, klinik ve epidemiyolojik özelliklerinin belirlenmesi, bu viruslerin primer hastalık seyrini, tedavisini ne şekilde etkilediği göstermeyi amaçladık.

Gereç ve yöntem: Bu çalışmada Austos 2015 -Aralık 2018 tarihleri arasında stanbul Üniversitesi stanbul Tıp Fakültesi Çocuk Hematoloji- Onkoloji Bilim Dalına akut solunum yolu enfeksiyonu ikayeti ile bavuran Hemato- Onkolojik Malignite, Konjenital Nötropeni, Aplastik Anemi tanılı, viral solunum paneli alınan yaı 5 ay ile 215 ay arasında deien 97 hasta retrospektif olarak deerlendirildi. Viral solunum paneli testinde, hastalara ait burun sürüntü örnekleri EZ1® Virus Mini Kit V2.0 (48) (Germany) kiti ile EZ1 Advanced XL cihazında izolasyon ilemine alındı. RT-PCR aaması ise FTD Respiratory pathogens 21 (fast- track diagnostic, Luxembourg) kiti kullanılarak Rotor-Gene Q (Germany) cihazında gerçekletirildi. Alınan örneklerde Respiratuvar sinsitiyal virüs A/B, Adenovirüs, nfluenza virüs tip A (H1N1, H3N2)/ B, Parainfluenza virüs tip 1,2,3,4, insan Rinovirüs, insan Metapneumovirüs A/B, insan Koronavirüs NL63, 229E, OC43, HKU1, insan Bocavirüsü analiz edildi.

statistiksel analizler için SPSS 22.0 ( Statistical Package for the Social Sciences) programı kullanıldı. Çalıma verileri deerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metodlar (ortalama, standart sapma, medyan, frekans, oran, minimum, maksimum) kullanıldı. Nicel verilerin normal daılıma uygunlukları Kolmogorov-Smirnov, Shapiro-Wilk testi ve grafiksel deerlendirmeler ile sınandı. Normal daılım gösteren nicel verilerin iki grup karılatırmalarında Student t Test, normal daılım göstermeyen verilerin iki grup karılatırmalarında ise Mann Whitney U testi kullanıldı. Nitel verilerin karılatırılmasında ise Pearson Ki-Kare testi, Fisher-Freeman-Halton Exact testi ve Fisher’s Exact test kullanıldı. p<0.05 olması istatistiksel açıdan anlamlı olarak deerlendirildi.

Bulgular: Çalımaya 52 erkek (%53.6), 45 kız (%46.4) olmak üzere yaları 5 ay- 215 ay (78.81±60.17 ay, medyan 60 ay) arasında deien toplam 97 hasta alındı. En sık VSP poztiflii 5 ay ile 208 ay arasında görülmekte olup, ortalaması 85,49±61,73 ay (median=81 ay) olarak

vii

deerlendirildi. Hastaların %44.3 (n=43) kıve %23.7 (n=23) sonbahar mevsiminde olmakla daha sık bavurmasına ramen, VSP pozitiflii ilkbahar (n=43, %70) ve kı(n=22, %51,2) mevsiminde bavuran hastalarda daha çok görüldü. En sık görülen hRV virüsü ilkbahar ve kımevsiminde en sık rastlandı. En sık primer hastalık Hematolojik maligniteler grubundan %61,9 (n=60) olan ALL (n=29 %29,9), 2.sıklıkta Hodgkin Lenfoma (n=11 %11,3) ve 3.sıklıkta Konjenital Nötropeni (n=9 %9,3) hastaları bavurdu. Viral solunum enfeksiyonu pozitiflii en sık ALL (n=16 %33,3), 2.sıklıkta ise aynı oranla Hodgkin Lenfoma (n=5 %10,5) ve Nöroblastomda (n=5 %10,5) görüldü. Hastaların VSP sonuçları incelendiinde; %50.5’inin (n=49) pozitif (%38.1’inde (n=37) tekli virüs pozitifli, %12.4’ünde (n=12) ise ko- enfeksiyon) ve %49.5’i (n=48) negatif olduu görüldü. VSP sonuçlarına baktıımızda, hRV %22,4 (n=11) oranı ile en sık rastlanan virüs idi. Dier virüslerin sıklık oranı RSV A/B (%14.2 n=7), Parainfluenza (%14.2 n=7), nfluenza (%8,2 n=4), Koronavirüs (%8.2 n=4), Metapneumovirüs (%2.1 n=1), Mycoplasma pneumonia (%6.1 n=3) olarak sonuçlandı . Toplam 11 hastada görülen koinfeksiyonlar arasında hRV ve RSV A/B %63.6 ( n=7) oranda dier virüslere en sık elik eden virüsler idi {hRV+RSV A/B(%6.1 n=3), hRV+Parainfluenza(%2.0 n=1), hRV+Koronavirus(%2.0 n=1), hRV+Bocavirus (%2,0 n=1), hRV+ Mycoplasma pneumonia (%2.0 n=1), RSV A/B+ Adenovirus (%2.0 n=1), RSV A/B+ Bocavirus (%6.1 n=3)}. Bavuran hastaların %15.5’i (n=13) relaps, %84.5’i (n=71) remisyonda idi. KT’nin çeitli evrelerinde olan ve tedavisi bitmitoplam 67 hastanın 36’sı (%53,7) indüksiyon, 21’i (%31,3) konsolidasyon, 6’sı (%8,9) idame ve 6’sı (%8,9) tedavisini bitirmihasta grupu idi. En sık VSP pozitiflii indüksiyon evresinde olan hastaların 19’unda (%28,3) görüldü. Koenfeksiyonun görüldüü 12 hastanın 5’i (%41,6) indüksiyon evresinde olan hastalardı. Öksürük (n=59 %60.8) ve ate(n=47 %48.5) hastaların en sık bavuru ikayeleri olmakla beraber hırıltı (n=17 %17.5), solunum sıkıntısı (n=11 %11.3), ishal/ kusma (n=9 %9.3) ve kas arısı (n=9 %9.3) elik etmekteydi. Atele bavuran hastaların %43,9’unda VSP pozitif sonuçlandı. Bu imdiye kadar nedeni bilinmeyen birçok febril atak vakasının RV'den kaynaklanmıolabileceini düündürmektedir. Öksürükle bavuran hastaların %57,6’sında, solunum sıkıntısı ile bavuran hastaların %54,6’sında, hırıltı ile bavuran hastaların %52,9’sında VSP (+) idi. Hastalar arasında ÜSYE (%74,2 n=72) ASYE’ye göre %25.8’inde (n=25) daha sık rastlandı. Koenfeksiyonlarda ASYE görülme (%28,0 n=14) oranı, ÜSYE (%6,9 n=5) oranından daha yüksekti ve istatistiksel olarak anlamlı deerlendirildi (p=0.021). Hemogram ve biyokimya sonuçları incelendiinde VRpozitif saptanan hastalarda nötropeni (%50,5) ve lenfopeni (%50,5) yüksek oranda görülmesine ramen, VSP pozitiflii ile kıyaslandıında istatistiksel olarak anlamlı deerlendirilmedi. VSP pozitiflii olan hastaların

viii

(%50,5 n=49) %34,6’sı (n=17) viral solunum enfeksiyonu nedeniyle hastane yatıı gerekmitir. Çalımaya alınan hastaların %2’sinin (n=2) bakteriyel pnömoni (Mycoplasma pnemonia ve Pneumocystis jireovici), 5 yaında Hepatoblastom tanısıyla takipli kız hasta kitle içine kanama ve 11 yaında Periferik T hücreli lenfoma tanısıyla takipli kız hasta perikardiyal effüzyon, hemodiyofiltrasyon nedeniyle YBÜ ihtiyacı oldu. Kemoterapi süresi uzayan 7 olgunun tedavi uzama süreleri 4 ila 60 gün arasında deimitir (ortalama 19.29±20.69 ve medyan süresi 10 gündür). zlem süresi boyunca hastalar arasında VRbalı mortalite görülmedi.

Sonuç: Hematoloji ve onkoloji servislerinde hastaların takibi yapılırken bakteriyel ve fungal enfeksiyonlar kadar viral patojenlerin de hastalıın klinik seyrindeki önemi unutulmamalıdır. Bu hastaların, solunum yolu virüslerinin erken tanısı ile klinik iyilemesinde fayda salamaktadır.

Anahtar kelimeler: akut solunum yolu enfeksiyonu, pediatrik hastalar, Hematoloji ve onkoloji, Malignite, Konjenital Nötropeni, Aplastik anemi