Astım Patogenezinde Hava Yolu Hiperaktivitesi ve İnflamatuar Yanıt Oluşumunda aP2'nin Rolü.


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eczacılık Fakültesi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nurdan Dağtekin

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Deniz Kaleli Durman

Özet:

Dağtekin, N. (2020). Astım Patogenezinde Hava Yolu Hiperreaktivitesi ve İnflamatuvar Yanıt Oluşumunda aP2’nin Rolü - İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eczacılık Fakültesi Farmakoloji ABD. Doktora Tezi. İstanbul.

 

Astım kronik hava yolu inflamasyonu ve bronş aşırı duyarlılığı ile karakterize heterojen bir hastalıktır. Astım patogenezinde FABP4 olarak da bilinen adiposit-protein-2(aP2)’nin rolünü ortaya koyan çalışmalar son derece kısıtlıdır. Dolaşımdaki aP2’nin alerjik astım patogenezinde rol alabileceği öne sürülmüştür. Ancak aP2’nin hava yolunda hangi mekanizmalar üzerinden etkili olduğu, ve bu etkiden sorumlu aP2’nin kaynağı bilinmemektedir. Bu çalışmada aP2’nin alerjik hava yolu inflamasyonu ve hava yolu hiperreaktivitesi üzerindeki rolünün aP2f/f-farelerde geliştirilen deneysel alerjik-astım modelinde araştırılması amaçlanmıştır. Astım patogenezinde etkili aP2’nin kaynağının belirlenmesi içinde, doku spesifik aP2’den yoksun deney gruplarının oluşturulması planlanmıştır. Bu amaçla OVA veya HDM ile indüklenen deneysel aP2f/f-fare alerjik astım modelinde metakolinin artan dozları ile gerçekleştirilen bronkoprovokasyon testi sonrasında RN ve Rrs değerlerinde kontrol grubuna göre bir anlamlılık gözlenmemiştir. Bu nedenle, doku spesifik aP2’den yoksun deney gruplarında çalışma yapılamamıştır. aP2’nin hava yolları inflamasyonundaki rolünü değerlendirmek üzere çalışmaya in vitro ortamda insan bronşiyal epitel (BEAS-2B), fare akciğer epitel (MLE-12) ve alveolar makrofaj (MH-S) hücre kültürlerinde devam edilmiştir.  Rekombinant aP2 uygulamasına bağlı olarak, BEAS-2B hücre kültüründe CCL2, IL-1b, TSLP; MLE-12 hücre kültüründe CCL2 ve MH-S hücre kültüründe CCL2, IL-1b’in gen ekspresyonları artmıştır. Rekombinant aP2+OVA uygulaması; BEAS-2B ve MLE-12 hücre kültürlerinde CCL2; BEAS-2B ve MH-S hücre kültürlerinde ise IL-1b ekspresyonunu OVA-grubuna kıyasla anlamlı olarak arttırmıştır. LPS uygulanan MH-S hücre kültüründe aP2 ekspresyonunun arttığı gözlenmiştir. Epitel hücrelerde ise aP2 gen ekspresyonu ve kültür ortamında aP2 protein tespit edilmemiştir. Sonuç olarak in-vitro deneylerden elde edilen preliminer veriler aP2’nin, proinflamatuvar sitokin ve kemokin üretimini tetiklediğini ve alerjen maruziyetine bağlı gelişen inflamatuvar yanıtı arttırabileceğini göstermektedir.

 

Anahtar Kelimeler: Astım, adipoz doku, aP2, FABP4, inflamasyon

Bu çalışma Harvard Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu Hotamışlıgil Laboratuvarı/Sabri Ülker Merkezi tarafından desteklenmiştir.