Gaziantep İli Su Yönetimindeki Coğrafi Tehditler Ve Riskleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşegül MAŞA

Danışman: Hüseyin Turoğlu

Özet:

Su, dünya üzerinde en fazla tüketilen kaynaklar arasında yer almaktadır. Su, aynı zamanda dünya üzerinde bulunan sonlu kaynaklardan birini oluşturmaktadır. Su sıkıntısı, özellikle Gaziantep gibi içme ve kullanma suyunun çok büyük bir kısmını diğer illerden temin eden iller açısından önemli bir sorun olmaktadır. Bu çalışmada Gaziantep ilinin su temini ve kullanımı süreçleri üzerindeki coğrafi faktörlerin etkileri ve aynı zamanda bu coğrafi faktörlerin oluşturdukları riskler ve problemler tespit edilmiş ve bu risk ve problemlere karşı coğrafi anlamda çözüm önerileri üretilmiştir. Bu çalışmanın amacı doğrultusunda Gaziantep, Gaziantep Havalimanı, Şahinbey ve Şehitkamil Meteoroloji İstasyonlarından alınan günlük sıcaklık ve yağış rasatlarıyla analizler yapılmıştır. Yapılan analizler ve araştırmalar sonucunda Gaziantep şehrinde sıcaklıkların giderek daha fazla arttığını, sağanak karakterli yağışların arttığını net bir şekilde göstermektedir. Gaziantep ilinin nüfusu giderek artmakta ve hazırlanan nüfus projeksiyonları Gaziantep’in nüfusunun, 20 yıl sonra şimdiki nüfusunun iki katı kadar olacağını ifade etmektedir. Gaziantep ilinde tarımda genellikle yüzey sulama yöntemleri kullanılmakta ve tarımsal sulama Gaziantep ili için önemli bir sorun olmaktadır. Ek olarak Gaziantep ilinde endüstriyel anlamda en fazla su tüketen endüstri sektörleri ön plana çıkmaktadır. Bu açıdan Gaziantep ilinin artan sıcaklıklar, yağışların karakteristik özelliğinde meydana gelen değişiklikler, giderek artan nüfus, yanlış ve bilinçsizce tarımsal sulama, yoğun endüstriyel su kullanımı nedeniyle gelecekte su sıkıntısı çekebilmesi mümkün olmaktadır. Bu çalışma şunu göstermektedir ki Gaziantep ilinin su kaynaklarının 2050 yılına kadar kesintisiz bir şekilde kullanılması mümkün değildir. Gaziantep ilinin su yönetimi üzerindeki coğrafi risklerin önemli oranda azalması için tarımsal faaliyetlerde basınçlı sulama yönteminin kullanılması, yeni alternatif su kaynaklarının bulunması, atık suların arıtılarak tarımsal sulama gibi alanlarda yeniden kullanılması, evsel su tüketiminde su tasarrufu yapılması, yağmur suyu toplama sistemlerinin yaygınlaştırılması, insanların su kullanımı konusunda daha fazla bilinçli olması ve endüstriyel su tüketiminde suların arıtma işlemlerinden geçerek yeniden kullanılması gibi yöntemlerin ciddi bir şekilde uygulanması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: Su Yönetimi, Sürdürülebilir Su Kullanımı, Tarımsal Sulama Yöntemleri, Endüstriyel Su Tüketimi, İklim Değişikliği.