Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MINARA CHARKAZZADE
Danışman: Pınar Topaloğlu
Özet:
Giriş ve Amaç: Epileptik ensefalopatiler (EE), her yaşta görülebilen fakat
çoğunlukla süt çocukluğu ve erken çocukluk döneminde başlayan, epileptik
aktivite ile ilişkili olarak kognitif ve nörolojik fonksiyonların kötüleştiği durumlara
verilen isimdir. Çok çeşitli, dirençli nöbetlerle giden Lennox-Gastaut Sendromu ve epileptik spazmlarla giden
West Sendromu, en sık görülen epileptik ensefalopatilerdendir ve immunoterapiye verdikleri
yanıtla immunolojik mekanizmalarla ilişkili olabilecekleri akla gelmektedir. Bu
nedenle ağırlıklı olarak bu hastaların çalışılması planlanmıştır. Bu çalışmada,
West Sendromlu ve Lennox-Gastaut Sendromlu olgular başta olmak üzere nedeni
belirlenemeyen epileptik ensefalopatili hastaların kanında TREM2, RANKL, HMGB1, S100-B, GFAP, CHI3L1,
CXCL-13, sIL-2R, sCD-163 gibi glial aktivite faktörlerinin varlığını incelemek ve çıkan sonuçlara göre bu faktörlerin EE’de biyobelirteç
olarak rolüne dair yeni bilgilere ulaşmak, tanı ve tedavi stratejileri
geliştirilmesine zemin hazırlamak amaçlanmaktadır.
Hastalar ve Yöntem: Çalışmaya EE tanısı almış 0-18 yaş
arası 18 nedeni belirlenemeyen WS hastası, 13 nedeni belirlenemeyen LGS hastası
olmakla toplam 31 hasta ve
31 yaş/cinsiyet uyumlu sağlıklı kontrol dahil edilmiştir. EE'deki glial
aktivitenin katkısını tanımlamak için, tüm serum örneklerinde TREM2, RANKL, HMGB1, S100-B,
GFAP, CHI3L1, CXCL-13, sIL-2R, sCD-163 serum seviyeleri
immünohistokimyasal analiz veya ELISA yöntemi ile ölçülmüştür.
Bulgular: Hastaların
nöbet başlangıç yaşı ve hastalık süresi değerlendirildiğinde, LGS hastaları
WS hastalarından anlamlı olarak daha yaşlıydı ve hastalık süresi anlamlı olarak daha uzun olmuştur. EE'li hastalar, sağlıklı kontrollerden önemli ölçüde daha yüksek CHI3L1 seviyeleri gösterdi. LGS hastalarında HMGB1,
CHI3L1, sCD163 ve TREM2 seviyeleri WS hastalarına ve/veya sağlıklı kontrollere
göre daha yüksekti. Araştırılan mediatörlerden biri veya birden fazlası tedaviye
yanıt verme, hastalık şiddeti ve EEG'de patolojik özelliklerin varlığı ile ilişkilendirildi.
Sonuç: Bildiğimiz
kadarıyla bulgularımız, LGS ve WS'nin patogenezinde astrosit ve mikroglia
aracılı nöroinflamasyonun rol
oynayabileceğine dair ilk hasta temelli kanıtı sağlar. Ayrıca, glial aracılar, idiyopatik EE'li
hastalarda prognostik biyobelirteçler olarak hizmet edebilir. Özetle, sonuçlarımız özellikle LGS hastalarında glial hücrelerin katkısına ilişkin bir “kavram kanıtı” temeli sağlar ve böylece önceki hayvan modeli çalışmaların ve hasta temelli
immünohistokimya raporlarının bulgularını doğrular.
Anahtar Kelimeler:
Epileptik Ensefalopati; West
sendromu; Lennox-Gastaut sendromu; Kitinaz-3 benzeri protein 1; Glia; Nöroinflamasyon.