Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölüm, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AMİNE ÇELİK
Danışman: Halil İbrahim Bulut
Özet:
İslam mezhepleri tarihi fırak literatürüne ait farklı makâlât
gelenekleri bulunmaktadır. Klasik dönemde makâlât geleneklerinin önemli
örnekleri verilmiş, Osmanlı Dönemi'nde de mezhepler tarihi alanında
müstakil eserler telif edilerek literatüre bu katkı devam etmiştir. Bu
eserlerden biri Ya'kûb b. Abdüllatif'in yazmış olduğu milel ve nihal
türü olan eserdir. Osmanlıca yazılan bu eser İslam mezheplerinin yanında
farklı din ve inançlar ile kelam bahislerine de yer vermesi bakımından
döneminin kapsamlı eserlerinden biridir.
Ya'kûb b. Abdüllatif'in eserinin makâlât gelenekleri açısından
değerlendirildiği bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde
Ya'kûb b. Abdüllatif'in hayatı ve yaşadığı dönem olan XVI. yüzyılın
genel bir değerlendirmesi üzerinde durulmaktadır. İkinci bölümde eserin
fiziksel özellikleri, tasnif sistemi, tertip özellikleri, kaynakları
incelenip değerlendirilmektedir. Ya'kûb b. Abdüllatif'ten önce
Osmanlı'da mezhepler tarihi yazıcılığına katkıda bulunan önemli birkaç
isim ve onların eserleri ele alınmakta ve müellifin eserinin bu
eserlerden farklılığı üzerinde durulmaktadır. Üçüncü bölümde mezhepleri
ele alış noktasında kaynaklarıyla mukayesesi, özgünlüğünün tespiti ve
değerlendirilmesi yapılmaktadır.