Diyabetik nöropati hastalarında hiperbarik oksijen tedavisinin kognitif performansa etkilerinin olaya ilişkin beyin potansiyelleri ve nöropsikolojik testler ile incelenmesi - The evaluation of the effects of hyperbaric oxygen therapy on cognitive performances in patients with diabetic neuropathy by event related brain potentials and neuropsychological tests. YÖK Tez No: 566479


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Abdusselam Çelebi

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Salih Aydın

Eş Danışman: Atilla Uslu

Özet:

ÖZET

Amaç: Diyabetin kognitif bozulmalara yol açtığı birçok çalışma ile gösterilmiştir. Bununla birlikte hiperbarik oksijen tedavisi (HBOT)’nin diyabetik hastalarda kognitif performansa etkilerini araştıran herhangi bir çalışma bulunmamaktadır. Çalışmamızda diyabetik nöropati (DN) hastalarında HBOT’nin kognitif performansa etkilerinin olaya ilişkin beyin potansiyelleri (OİP) ve nöropsikolojik testler (NPT) ile incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma diyabetik hastalarda HBOT’nin kognitif performansa etkilerini araştıran ilk çalışmadır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza diyabetik ayak komplikasyonları nedeniyle HBOT endikasyonu konulan ve çalışmaya dâhil edilme kriterlerinin tamamını karşılayan 50-60 yaş arasındaki toplam 20 erkek DN hastası dâhil edildi. Hastaların kognitif performansları başlangıçta ve 30 seans HBOT sonrasında NPT uygulanarak ve işitsel Oddball Testi ile görsel Sürekli Performans Testi (SPT)’nde davranışsal performansları ve OİP’leri kayıtlanarak değerlendirildi. HBOT öncesi ve sonrası dönemde testlerden elde edilen sonuçlar karşılaştırıldı.

Bulgular: NPT bataryalarından Wechsler Bellek Ölçeği Geliştirilmiş Formu Sayı Menzili Alt Testi, İz Sürme Testi, Sözel Akıcılık Testi, Stroop Testi, Boston Adlandırma Testi, Raven Standart Progresif Matrisler Testi, Londra Kulesi Testi, Benton Yüz Tanıma Testi, Öktem Sözel Bellek Süreçleri Testi, Addenbrooke Kognitif Değerlendirme Bataryası, Geriatrik Depresyon Ölçeği ve Beck Anksiyete Ölçeği’nde istatistiksel olarak anlamlı farklar bulundu. Ayrıca işitsel Oddball Testi’nde ve görsel SPT’de davranışsal performans sonuçlarında ve OİP’lerden N100, N140, P200, N200 ve P300’de istatistiksel olarak anlamlı farklar bulundu.

Sonuç: Çalışmamızda elde edilen sonuçlar, DN hastalarında yönetici/yürütücü işlevlerle ilgili kognitif süreçlerde ve yüksek kortikal işlevlerde HBOT’nin kognitif performansları arttırma yönünde olumlu etkilerinin olabileceğini göstermektedir. Kognitif performanslarda artışı yansıtan kaydadeğer bulgular ileride yapılacak olan çalışmalar için umut vericidir. Bununla birlikte HBOT’nin diyabetik beyinde ve diyabetik hastaların kognitif performanslarında gösterdiği etkileri araştıracak olan daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar kelimeler: hiperbarik oksijen tedavisi, diyabet, diyabetik nöropati, kognitif performans, nöropsikolojik testler, olaya ilişkin potansiyeller