Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edebiyat Fakültesi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYŞEGÜL SUBAŞI
Danışman: Ali Fuat Örenç
Özet:
Bu çalışma, ağırlıklı olarak Sultan II. Mahmud'un eşi ve Sultan Abdülaziz'in annesi olan Pertevniyal Valide Sultan'ın, oğlu Sultan Abdülaziz, Darüssaade Ağası ve Hazine Kethüdası ile aralarında geçen yazışmalarının değerlendirilmesi çerçevesinde oluşturulmuştur. Bir döneme damga vuran Pertevniyal Valide Sultan'ın oğlu Sultan Abdülaziz, Darüssaade Ağası ve Hazine Kethüdasıyla olan yazışmaları; onların kişiliği hakkında doğrudan bilgi vermese de Valide Sultan'ın yazışmalarında kullandığı ifadelerden, duygularını yansıtış biçiminden ve olaylar karşısında sergilediği tutumdan alışkanlıklarına ve kişilik özelliklerine dair ipuçlarına ulaşmaktayız. Bahsettiğimiz yazışmalardan hareketle kendisinin dindar, hayırsever, kucaklayıcı ve kontrolcü bir kişiliğe sahip olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca bu yazışmalar sayesinde Osmanlı'da hakkında en az bilgi olan kurumlardan Harem teşkilatı hakkında ve Harem'de yaşayan hanedan üyelerinin hayat tarzlarına, birbirleri arasındaki ilişkilere ve alışkanlıklarına dair bilgilere de ulaşmaktayız. Sonuç olarak arşiv belgeleri ışığında oluşturduğumuz tezimizde, 19. yüzyılın ikinci yarısında bir Valide Sultan'ın kaleminden hanedan ilişkilerine ve Harem'deki sosyal, idari ve ekonomik hayata dair bazı tespitleri ortaya koymaya çalıştık.