Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Merve Çeltikçi
Danışman: Serpil Çakir
Özet:
Bu tezde, Türkiye’de hizmet sektöründe istihdam edilen Filipinli göçmen kadınlar, geçmişten günümüze Filipin sömürge tarihi ve mevcut devlet stratejileri bağlamında toplumsal cinsiyet rolleri üzerinden küresel kadın emeğinin uluslararası hareketleriyle tartışılmıştır. Dolayısıyla, çalışma şu sorular üzerine temellendirilmiştir: Günümüzde, Türkiye’yi de uluslararası göçlerin ortasında konumlandıran kadın emeği nasıl ve nerede yer edinmektedir? Dünyada ve Türkiye’de Filipinli kadınlar neden çoğunlukla veya sadece hizmet sektöründe istihdam edilmektedir? Küresel pazarda, özellikle işçi-işveren ilişkileri bağlamında “tercih etme/edilme” sebepleri nelerdir? Tarihsel ve ulusal olarak asimile ve ekonomik “kalkınma” projeleriyle üretilmiş karakteristik özellikler, uluslararası düzeyle Filipinli kadınları ve Filipinli kadınlar kendilerini nasıl tanımlamakta ve nerede konumlandırmaktadır? Filipinli kadınlar nereye ve niçin göçerler?
Filipinler sömürge tarihleri ve mevcut devlet gelişim stratejileri olmak üzere işbirliği içinde üretilen eril söylemler, çoğunlukla Filipinli kadınları ülkeden ülkeye farklılık gösterse de, “uysal, sadık, güvenilir ve itaatkar” hem de “kavgacı, saldırgan ve söz dinlemez” olarak etiketlemektedir. Bunun yanı sıra, çoğunlukla kurban, mağdur, pasif ve sessiz olarak resmedilirler. Nitekim bu kurgusal özellikleri alternatif bakış açısıyla incelemek kadınları bu eril kurgusallıktan sadece kurtarmaz aynı zamanda onları aktif eyleyenler olarak kabul eder. Peki, küresel pazarda çoklu göç geleneğini zorluklara karşı direnen, müzakere eden, kendi kararlarını alan, aktif eyleyenler olarak nasıl deneyimlemektedirler?
Bu tez çalışması kapsamında, elde edilen bilgi ve deneyimlerle meseleye odaklanılmış, çalışma yorumsamacı bir yaklaşımla yazılmış, feminist teori ve yöntem kullanılmış ve sosyo-kültürel antropoloji ile temellendirilmiştir. Göç ve toplumsal cinsiyet çalışmaları bağlamında, indirgeyici ve genelleyici teorileri beslemek yerine
iii
alternatif teoriler üretilmesi gerektiği fikri benimsenmiştir. Bu nedenle, görüşmecilerimin yaşam deneyimleri çalışmanın ana merkezidir.
Anahtar Kelimeler: Hizmet sektörü, Filipinli göçmen kadınlar, Filipin sömürge tarihleri, devlet gelişim stratejileri, feminist teori, sosyo-kültürel antropoloji.