Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili Ve Edebiyatı Bölümü, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gülşah Altın
Danışman: Aslı Zengin
Özet:
Mental fiiller, fiillerin sınıflandırılmasında tematik
bir kategori olarak Türkiye Türkçesi açısından çok yeni bir kavram olarak
değerlendirilebilir. Mental fiillerin bir grubu olarak kabul edilen duygu
fiilleri algılama ile başlayan zihinsel sürecin ikinci aşamasını oluştururlar.
Birinci aşamada algılanan verilerin kişide uyandırdığı etki ve kişinin bu
etkiye verdiği psikolojik ve fizyolojik tepkiler duyguları oluşturur. Bu
duyguların kelimelerle fiil formatındaki ifadesi de duygu fiillerini oluşturur:
sevin-, üzül-, endişelen-, merak et-,
şaşır-, kork- gibi fiiller duygu fiillerine örnektir.
Bu tezin genel amacı Doğu Türkçesi manzum eserlerde
(14-16.yy.) söz varlığındaki duygu fiillerini ortaya çıkarmaktır. Bu genel
amaca ulaşabilmemizi sağlayacak diğer yan amaçlar ise şunlardır: 1. Doğu
Türkçesi manzum eserlerde (14-16.yy.) tespit edilen duygu fiillerinin duygu
alanına göre sınıflandırılması, 2. Sıralama içerisinde yerini alan fiillerin
etimolojik açıdan incelenmesi, 3. Tanıklanan duygu fiillerinin temel anlamlarıyla
mı yoksa değişmiş anlamlarıyla mı duygu değeri taşıdıklarının tespit edilmesi,
4. Duygu fiillerinin anlam özelliklerinin tanıklandıkları metnin bağlamına göre
ortaya çıkarılıp değerlendirilmesi, 5. Tanıklanan duygu fiillerinin genel
anlamsal özelliklerinin belirlenmesi.
Tezde istifade edilecek eserler şunlardır: Klâsik Öncesi Dönem Manzum Eserleri: Divanlar: Yûsuf Emirî Divanı, Mevlânâ Sekkâkî Divanı, Lutfî Divanı, Gedaî Divanı.
Mesneviler:
Dehnâme, Mahzenü’l-Esrâr.
Klâsik Dönem Manzum
Eserleri: Divanlar: Garāibü’s-Sıgar, Nevâdirü'ş-Şebâb, Bedâyiu'l - Vasat, Fevâidü'l-Kiber, Şiban Han Dîvânı, Hüseyin Baykara Divânı,
Bâbür Dîvânı, Mesneviler: Sedd-i İskenderî.