Erken Cumhuriyet dönemi Türk siyasi karikatüründe erkeklik: Karikatür dergisi örneği: 1936-1948


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TUĞRUL ÇELİK

Danışman: Serpil Çakır

Özet:

Bu çalıma Erken Cumhuriyet Dönemi siyasi karikatüründe erkekliin/erkekliklerin kurgulanıını ele almaktadır. Erken Cumhuriyet Dönemi’ne karikatür üzerinden bakarken, karikatüre de erkeklik üzerinden bakmaktadır.

Çalımada feminizmden erkeklik çalımalarına uzanan teorik ve kavramsal çerçeve ile tarihsel arka planda erkekliin siyaset, siyasi kavramlar, cinsiyet rejimi, milliyetçilik, militarizm, oryantalizm, cinsiyetçilik ve antikomünizm gibi kavramlarla ilikisi dönemin siyasi dinamikleriyle beraber deerlendirilmitir. Yapılan bu deerlendirme 1936-1948 yılları arasında yayımlanmıolan Karikatür Siyasi Mizah Dergisi örnei üzerinde somutlatırılmıtır.

Karikatür Siyasi Mizah Dergisi örnei üzerinde, dönemin siyasi olaylarını ve ideolojik dönüümü erkeklikler üzerinden inceleyen bu çalımada, erkekliin ilikisel bir iktidar üzerinden kurgulanmasından dolayı kadınlara da bakılmıve erkekliin kurgulanıında kadınların konumu da deerlendirilmitir.

Çalımadaki teorik ve kavramsal çerçeve ile tarihsel arka plan, siyasi karikatürde erkeklii incelerken izlenecek yöntemin tarihsel ve ideolojik seyrini ortaya koymaktadır. Bu seyir içinde, Karikatür Siyasi Mizah Dergisi’nin yayın aralıı göz önüne alındıında hem Tek Parti dönemine (1936-1945) hem de birkaç yılı olmak üzere Çok Partili döneme (1946- 1948) yönelik bir deerlendirme yapılabilmitir. Balangıcından bitiine kinci Dünya Savaı da derginin yayın aralıının içinde kalmıve deerlendirilmitir.

Anahtar Kelimeler: Erken Cumhuriyet, erkeklik, siyasi karikatür, Karikatür

Dergisi, kinci Dünya Savaı.